کمک های اولیه و درمان های خانگی برای نیش عقرب
نیش عقرب دردناک است اما به ندرت می تواند تهدیدی برای جان انسان ایجادکند. کودکان و افراد سالخورده در صورت گزیدگی بوسیله عقرب ها، بیشتر از بقیه در معرض خطرات جدی قرار می گیرند.
در سراسر دنیا، فقط حدود 25 گونه از 2000 گونه شناخته شده عقرب ها، زهری تولید می کنند که می تواند برای انسان ها کشنده باشد؛ با این حال در مناطقی که امکان دسترسی به مراقبت های پزشکی وجود ندارد، تعداد زیادی از عقرب گزیدگی هایی که هر سال اتفاق می افتد، به مرگ قربانی می انجامد؛ همانطور که پیشتر اشاره شد، بزرگسالان سالم معمولاً برای عقرب گزیدگی نیاز به درمان خاصی ندارند، اما نیش عقرب می تواند اثرات جدی روی خردسالان داشته باشد.
نشانه های نیش عقرب چیست؟
نشانه ها و علائم ایجاد شده در محل عقرب گزیدگی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
یک. درد، که ممکن است شدید باشد
دو. بی حسی و احساس مورمور شدن یا سوزش
سه. تورم خفیف
چهار. التهاب
علائم و نشانه های مرتبط با اثرات سیستمیک یا گسترده سم عقرب که معمولاً در کودکان گزیده شده اتفاق می افتد عبارتند از:
سختی در تنفس
گرفتگی عضلات به ویژه عضلات دست و پا
حرکات غیر عادی سر، گردن و چشم ها
هذیان گویی
عرق کردن
حالت تهوع و استفراغ
فشار خون بالا
افزایش ضربان قلب
بی قراری و حالت تحریک پذیری و یا گریه بی امان و تسکین ناپذیر در کودکان
درست مانند سایر گزیدگی ها مثلاً نیش زنبور، ممکن است افرادی که قبلاً توسط عقرب گزیده شده اند، در گزیدگی بعدی، واکنش های آلرژیک بروزکند؛ واکنش به گزش بعدی، در برخی موارد به اندازه ای شدید است که باعث وضعیت تهدید کننده حیات به نام شوک آنافیلاکسی می شود. علائم و نشانه ها در اینگونه موارد، مشابه آنافیلاکسی ناشی از گزش زنبور است و می تواند شامل کهیر، سختی در تنفس و حالت تهوع و استفراغ باشد.
زمان مراجعه به پزشک در موارد عقرب گزیدگی
برای کودکانی که توسط عقرب گزیده شده اند، انجام سریع اقدامات پزشکی ضروری است.
در صورتی که پس از عقرب گزیدگی، نشانه های شدید در بدن فرد گزیده شده بروز کردباید به سرعت به مراکز درمانی مراجعه شود.
چرا عقرب ها نیش می زنند؟
عقرب ها بندپایانی شب زی و از خویشاوندان حشرات، عنکبوتیان، و خرچنگ ها می باشند. آن ها هشت پا، یک جفت زایده انبر مانند و یک دم خمیده به سمت بالا دارند که در انتهای آن نیش جانور قرار گرفته است. با این وجود عقرب ها از نیش زدن خودداری می کنند؛ مگر اینکه تحریک شوند و یا به آن ها حمله شود.
عقرب گزیدگی به وسیله نیشی که در دم عقرب وجود دارد انجام می شود. وقتی یک عقرب نیش می زند، زهر بوسیله نیش وارد بدن فرد گزیده شده می شود. زهر دارای ترکیب پیچیده ای از توکسین هایی (نوروتوکسین) است که روی سیستم عصبی تأثیر می گذارند.
عواملی افزایش دهنده احتمال عقرب گزیدگی
عواملی وجود دارد که می تواند به طور حتم خطر گزیده شدن توسط عقرب ها را به شدت افزایش دهد برخی از این عوامل در ادامه آورده شده اند:
یک. زندگی در منطقه ای که عقرب ها در آنجا شیوع دارند.
بیشتر مناطق ایران برای زندگی انواع عقرب ها مساعد است و خطرناکترین نوع عقرب های ایران که زهری کشنده دارد در خوزستان و مناطق جنوبی ایران یافت می شود.
دو . ورود به زیستگاه طبیعی عقرب ها
کار، کوهنوردی و یا چادر زدن در مناطقی که زیستگاه طبیعی عقرب ها محسوب می شود می تواند ریسک گزیده شدن توسط این جانداران ترسناک را به شدت افزایش دهد. عقرب ها زیستگاههای متفاوتی دارند به عنوان مثال برخی از آن ها در زیر تخته سنگ ها، تنه و پوست درختان یافت می شوند، به همین دلیل به ویژه وقتی که در بیرون فعالیت دارید یا کوهنوردی می کنید و در طبیعت چادر می زنید، احتمال مواجه شدن شما با عقرب ها بیشتر می شود پس باید بیشتر مراقب باشید.
سه . سفر به مناطقی که عقرب هادر آن شایع هستند
وقتی به مناطق خاصی از دنیا سفر می کنید احتمال اینکه با عقرب های خطرناکتر مواجه شوید افزایش می یابد و حتی ممکن است بدون اینکه متوجه شوید آن ها را با خود به خانه ببرید؛ چون عقرب ها می توانند داخل لباس ها، چمدان و لوازم سفر و غیره مخفی شوند.
پیچیدگی های ناشی از عدم درمان نیش عقرب
احتمال اینکه کودکان بسیار کم سن و سالخوردگان در اثر عدم درمان نیش عقرب های سمی جان خود را از دست بدهند بسیار بیشتر از سایر افراد است. علت مرگ ناشی از زهر عقرب، معمولاً نارسایی قلب و یا سیستم تنفسی است که چند ساعت پس از گزیدگی اتفاق می افتد.
اتفاق دیگری که ممکن است در اثر نیش عقرب رخ دهد و سبب مرگ شود، واکنش شدید آلرژیک است.
پیشگیری از عقرب گزیدگی
عقرب ها جانداران غیر تهاجمی هستند که از برخورد و تماس اجتناب می کنند؛ پس اگر در منطقه ای زندگی می کنید که عقرب در آنجا شایع است، می توانید باچند روش ساده که در ادامه آورده شده احتمال مواجهه با عقرب ها را تا حد امکان کاهش داده و به این ترتیب از عقرب گزیدگی جلوگیری کنید.
توده ها، سنگ و همچنین شاخ و برگ های انباشته شده را از اطراف خانه حذف کنید. هیزم ها را کنار و یا روبروی خانه جمع نکنید.
بوته های متراکم و شاخه های درختان را که با دیوارهای خانه در تماس است و می تواند مسیری برای دسترسی عقرب ها به سقف خانه تان باشند، کوتاه کنید.
ترک ها را درزگیری نمایید. از موادمناسب برای درزگیری اطراف درب و پنجره ها استفاده کنید و توری هایی که پاره شده اند را تعمیر و یا تعویض نمایید.
دستکش های باغبانی، چکمه ها و لباس هایی که مدتی است بدون استفاده هستند قبل از استفاده مجدد بتکانید و خوب بگردید.
وقتی به مناطقی که گونه های کشنده عقرب در آنجا شایع است سفر می کنید، به ویژه اگر در طبیعت اسکان دارید و یا چادر می زنید، حتماً کفش به پا داشته باشید و وسایل، لباس ها و رختخواب خود را قبل از هر استفاده چند بار بتکانید.
عقرب ها زیر نور فرابنفش می درخشند؛ بنابراین می توانید برای بازرسی اطراف در شب از این روش استفاده کنید، اگر عقربی را یافتید با استفاده از انبر آن را بگیرید و به جایی دور از محیط زندگی خود انتقال دهید.
کمک های اولیه هنگام عقرب گزیدگی
در مواردی که علائم گزیدگی شدید است، با اورژانس تماس بگیرید.
محل گزیدگی را با آب و صابون بشویید.
اگر گزیدگی در اندام های تحتانی بدن مانند پاهاست، آن عضو را بالاتر ازبدن نگهدارید.
برای واکنش های آلرژیک از آنتی هیستامین و برای تسکین درد از آسپرین و استامینوفن استفاده کنید.
قبل از دادن هر نوع دارویی به کودکان، با پزشک مشورت کنید.
برای جلوگیری از پخش شدن سم عقرب در بدن، از یک بانداژ ضخیم استفاده کنید و آن را بالای محل گزیدگی ببندید ولی برای جلوگیری از قطع کامل جریان خون، باید مراقب باشید که بانداژ زیاد محکم بسته نشود.
از یک پارچه مرطوب و خنک به روی محل گزیدگی استفاده نمایید (از یخ استفاده نکنید).
در مواردی که تنفس به سختی انجام می شود، فرد مصدوم ممکن است نیاز به احیای قلبی - ریوی داشته باشد که باید توسط یک فرد متخصص انجام شود.
اگر امکان آن هست، عقرب را بگیرید و آن را برای شناسایی به درمانگاه ببرید.
اگر توسط یک عقرب گزیده شدید، اولین کاری که باید انجام دهید این است که مطمئن شوید از خطر گزیدگی مجدد توسط عقرب در امان هستید، رنگ عقرب را به خاطر بسپارید و یا با گوشی خود از آن عکس بگیرید، سعی نکنید عقرب را بگیرید چون ممکن است مجدداً گزیده شوید.
درمان های خانگی نیش عقرب
یک. آمونیاک به عنوان یک درمان مهم در موارد عقرب گزیدیگی مورد استفاده قرار می گیرد. اعمال مقدار کمی از محلول آمونیاک در محل گزیدگی عقرب و اطراف آن می تواند از شدت درد و تورم بکاهد. عضو گزیده شده را به مدت 10 دقیقه داخل محلول آمونیاک فرو برید، این کار به کاهش التهاب کمک می کند.
دو. برگ انبه یکی از درمان هایی است که از گذشته های دور برای عقرب گزیدگی استفاده می شده است. عصاره برگ تازه انبه را بر روی محل گزیدگی اعمال کنید، این کار به کاهش درد و التهاب ناشی از نیش عقرب کمک می کند. همچنین مصرف آب انبه نیز می تواند برای کاهش درد عقرب گزیدگی بسیار مؤثر باشد.
سه. پماد کورتیزون یکی دیگر از موارد مؤثر در بهبود عوارض موضعی ناشی از نیش عقرب است برای کاهش التهاب و درد ایجاد شده در اثر نیش عقرب، مقدار کمی از کرم کورتیزون را در محل گزیدگی اعمال کنید. استفاده از کمپرس یخ در محل گزیدگی نیز یکی دیگر از درمان های خانگی در برابر نیش عقرب می باشد.
چهار. در موارد گزیدگی توسط موجودات سمی، سیر یکی از عالیترین ماده های شناخته شده است، مقداری سیر را روی قسمت گزیده شده قرار دهید؛ این کار علاوه بر کاهش سرعت پخش شدن سم در بدن، درد را هم کاهش می دهد؛ خواص سیر در درمان عوارض ناشی از گزیدگی به قدری زیاد است که برخی اعتقاد دارند با خوردن یک قاشق غذاخوری عصاره سیر که با کمی عسل مخلوط شده، می توان نیش عقرب را به کلی درمان کرد.
پنج. خاصیت برگ های ریحان در درمان گزیدگی عقرب نیز امری ثابت شده است. اعمال کمی از آب برگهای تازه ریحان بر روی محل گزیدگی، می تواند یک اقدام سریع برای کاهش تورم و درد شدید ناشی از نیش عقرب باشد. برای دریافت نتایج بهتر، به عصاره برگ های تازه ریحان مقداری نمک اضافه کنید.
سم عقرب کش پیگانیک - خرید کنید
