هر آنچه باید در مورد رفتارشناسی عقرب ها بدانیم
شناخت عادات و رفتار هر موجودی به ما در نحوه برخورد و مقابله با آن کمک خواهد کرد. رفتار های تغذیه ای، تولید مثلی و مکان هایی که برای مخفی شدن ترجیح می دهند از جمله رفتارهای مهمی است که در این مقاله در مورد عقرب ها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
غذا و تغذیه در عقرب ها
عقرب ها بیشتر از چه چیزهایی تغذیه می کنند؟
عقرب ها شکارچیان فرصت طلبی هستند. آن ها از هر جاندار کوچکی که بتوانند شکارش کنند، تغذیه می کنند. شکار معمول عقرب ها شامل حشراتی مثل عنکبوت ها و بندپایان دیگر و حتی عقرب های دیگر است. طعمه های دیگری نیز وجود دارند که کمتر توسط عقرب ها شکار می شوند که عبارتند از:
خرخاکی ها، حلزون ها و مهره دارانی مثل مارمولک ها، مارها و جوندگان
تنها نوعی خاص از عقرب استرالیایی وجود دارد که صرفاً از عنکبوت ها تغذیه می کند.
بیشتر عقرب ها شکارچیانی هستند که در کمین می نشینند و بدون حرکت منتظر می مانند تا زمانی که قربانی و طعمه مناسب به کمینگاه نزدیک شود. عقرب ها می توانند کوچکترین ارتعاشات روی زمین راحس کنند و برخی می توانند ارتعاشات هوای ناشی از پرواز حشرات پرنده ها را نیز بفهمند و تشخیص دهند.
این رفتار ها به حدی دقیق، پیشرفته و پیچیده هستند که عقرب ها می توانند فاصله دقیق طعمه و مسیر طعمه را تشخیص دهند وقتی طعمه شناسایی شد، عقرب می چرخد و سمت طعمه می دود و آن را می گیرد. اگر شکار نسبتاً بزرگ، تهاجمی و فعال باشد، عقرب آن را نیش خواهد شد در غیر این صورت به سادگی طعمه را با انبرک های خود میگیرد و میخورد.
بسیاری از عقرب هایی که دم های پهن و ضخیمی دارند مثل عقرب های خانواده بوتیده، فعالانه به دنبال شکار می گردند. این گونه ها معمولاً بدنهای باریک و کشیده ای دارند. بسیاری از عقرب ها نیز زهرهایی بسیار قوی دارند که جبران انبرک های کوچک آن ها است.
نحوه تغذیه در عقرب ها
عقرب ها فاقد فک معمولی هستند و عادات غذا خوردن آن ها غیر معمول است. یک جفت اضافی از زوائد انبر مانند آن ها مضرس و دندانه دار است و با استفاده از این ساختارهای فک مانند نزدیک به هم، عقرب، طعمه رامی جود و همزمان نیز مایعات هضم کننده را ترشح کرده و روی طعمه می ریزد تا خوردن آن راحت تر شود.
قسمت های نرم طعمه تجزیه می شود، مایع می شود و با حرکت پمپی، جذب معده عقرب می شود. شکار به تدریج به یک ماده قابل هضم تبدیل می شود. خوردن در عقرب ها، یک پروسه آرام و آهسته است که اغلب ساعات زیادی به طول می انجامد.
اکولوژی و زیستگاه های عقرب ها
عقرب ها اکثراً شب زی هستند، آن ها در طول شب شکار می کنند و در طول روز در تونل های زمینی خود، زیر تخته سنگ ها و پوست خشک درختان محبوس هستند. آن ها پس از تاریکی هوا فعال می شوند و در سپیده دم غیرفعال می شوند. عقرب ها در برابر اشعه فرابنفش، خاصیت فلوئورسنت داشته و می درخشند، زیست شناسان می توانند رفتار طبیعی و اکولوژی آن ها را با کمک چراغ های مجهز به نور فرابنفش مطالعه کنند. به طوری که با استفاده از این چراغ ها، در یک شب بدون نور ماه، از فاصله 10 متری قابل مشاهده هستند.
زیستگاه عقرب ها از نواحی ساحلی گرفته تا کوه های پوشیده از برف است، اما بیشتر در مناطق گرمسیر زندگی می کنند. چند گونه از آن ها، در غارها زندگی می کنند که یکی از این گونه ها، آلاکران تارتاروس است که در عمق بیش از 800 متر یافت می شود.
چندین فاکتور وجود دارد که به عقرب ها موفقیت تکاملی می بخشد. اگرچه آن ها به ویژه از لحاظ مورفولوژیکی متفاوت نیستند، ولی عقرب ها از لحاظ اکولوژی، رفتار، فیزیولوژی و تاریخ زندگی کاملاً وفق پذیر و سازگارند. برخی از گونه های عقرب ها می توانند هفته ها تا زیر نقطه انجماد زنده بمانند و در عرض چند ساعت به سطح نرمال فعالیتشان برگردند. برخی دیگر در صورتی که تا دو روز زیر آب غوطه ور باشند، زنده می مانند. عقرب های بیابانی می توانند دماهای تا بیش از 47 درجه سانتیگراد را تحمل کنند که چندین درجه بالاتر از دمای کشنده برای سایر بندپایان است.
همنوع خواری و اثر آن در جمعیت عقرب ها
علی رغم اینکه عقرب ها شکارچیانی دارای نیش سمی هستند ولی به عنوان شکار نیز ارزشمند هستند. چون بسیاری از آن ها اندازه نسبتاً بزرگی دارند و می توانند از موجودات زیر تغذیه کنند.
پرندگان (به ویژه جغدها)، مارمولک، مارهای کوچک، پستانداران کوچک، قورباغه و حتی عقرب ها.
تعدادی از مهره داران در یک فصل خاص فقط از عقرب ها تغذیه می کنند. برخی عقرب ها هم بدترین دشمنان خود هستند. آن ها کانیبالیسم (همجنس خوار) هستند و عقرب های گونه های دیگر را شکار می کنند.
این شکارکردن می تواند یکی از دلایل اصلی مرگ و میر عقرب ها باشد و ممکن است فراوانی و پراکندگی بعضی از گونه ها را محدود کند. تعداد کمی از بندپایان بزرگ مثل عنکبوت ها نیز، عقرب می خورند.
نحوه دفاع در عقرب
عقرب ها چندین روش برای دفاع در برابر شکارچی ها دارند. واضح ترین این روش ها نیش زهردار آن ها است. این زهر دو کارکرد دارد:
حمله و دفاع
یکی از ترکیبات شیمیایی زهر عقرب ها برای بندپایان، سمی و کشنده است (برای مواقعی که ممکن است شکار شوند) در حالی که دیگر ترکیب زهر، برای استفاده علیه مهره داران فعال است (برای بازدارندگی از حمله احتمالی شکارچیان).
فعالیت شبانه و تمایل عقرب ها برای مخفی شدن ممکن است از شکارشدن آن ها توسط شکارچیان جلوگیری کند. بیشتر گونه ها، تنها به مدت چند ساعت در 20 تا 50 درصد از کل شب های سال فعال هستند. بسیاری از شکارچیان مهره دار، دم عقرب را یا گاز می گیرند و یا می کنند بسیاری از مهره داران و بندپایان نسبت به سم عقرب ایمن هستن؛ حتی نسبت به سم آن؛ گونه هایی که سمشان برای انسان کشنده هستند.
ارتباطات در عقرب ها
عقرب ها موجوداتی اجتماعی نیستند؛ آن ها جانداران تنها و گوشه گیری هستند که تنها هنگام تولد، در طول جفتگیری یا برای کانیبالیسم، عکس العمل نشان می دهند. آن ها اغلب بسیار تهاجمی هستند اگرچه تعداد کمی از آن ها رفتار اجتماعی نشان می دهند. برخی از آن ها در طول زمستان با عقرب های هم گونه خود، معمولاً زیر پوست درخت یا درخت هایی که روی زمین افتاده اند تجمع می یابند. تعدادی از آن ها ارتباط مادر و فرزندی را به مدت هفته ها، ماه ها و حتی سال ها ادامه می دهند. در برخی موارد، مثل عقرب امپراطور، نوزادان ممکن است حتی تا موقعی که بالغ شدند در گروه خانواده باقی بمانند و برخی از این گروه های خانوادگی در شکار کردن به یکدیگر کمک می کنند.
پوست اندازی در عقرب ها
اسکلت خارجی از کیتین تشکیل شده و با روکش کیتینی نفوذناپذیری پوشیده شده است. رشد عقرب ها همراه با پوست اندازی است. عقرب ها تا زمانی افزایش وزن می یابند که اسکلت خارجی آن ها دیگر اجازه رشد بیشتر را ندهد و برای برای جا دادن جثه بزرگ تر عقرب، کوچک باشد. سپس، اسکلت خارجی جدید توسط اپیدرمیس زیر اسکلت خارجی قبلی، ترشح می شود.
در طول این پروسه، برخی از مواد، از کوتیکول قبلی، دوباره جذب می شوند. عقرب ها، مثل عنکبوتیان دیگر، فشار خون را درست قبل از پوست اندازی افزایش می دهند تا کوتیکول از کنارها و حاشیه جلویی پوسته سختشان، شکافته و گسیخته شود. طی تقریباً 12 ساعت کلیسر، پدیپالپ، پاها و بدن، از کوتیکول قدیمی خارج می شود. سپس عقرب ها احتمالا فشار خون خود را افزایش می دهند تا حجم بدنشان را موقتاً منبسط کنند تا وقتی که کوتیکول جدید سفت و سخت شود. این کار، فضا برای رشد در آینده را ایجاد می کند همزمان که کوتیکول سخت تر و تیره تر می شود، به تدریج توانایی فلوئورسانس برای تابش زیر نور فرابنفش را پیدا می کند.
شکل و کارکرد بدن
آناتومی عقرب ها از دوره سیلورین (417 تا 443 میلیون سال پیش) تا کنون تغییر کمی کرده است. در نتیجه، نقشه بدن آن ها نسبتاً ابتدایی است. برخی قطعات و ساختارهای بدن حذف شده اند و یا در طول تکامل، از اجداد بندپایان و عنکبوتیان در حین تکامل، به هم وصل شده اند. عقرب ها قطعات بدنی بیشتری از سایر عنکبوتیان دیگر دارند. نحوه قرار گرفتن شش های کتابی به جای نای نیز، ابتدایی و اولیه است.
ویژگی های خارجی بدن
سه قسمت اصلی که بدن را از جلو تا عقب، شکل می دهد شامل پروزوم، مزوزوم و متازوم است، مزوزوم و متازوم، باهم شکم یا اوپیستوزوم را شکل می دهند.
بررسی ساختار پروزوم
پروزوم، شش قطعه دارد که هر کدام یک جفت زائده دارد. کلیسر سه قسمتی، که به قطعه اول متصل است، انبر مانند است و برای جویدن غذا استفاده می شود. پدیپالپ ها از قطعه دوم منشأ می گیرند و به انبرک ها ختم می شوند.
پدیپالپ ها برای اهداف مختلفی استفاده می شوند، مثل شکار کردن یا گرفتن شکار، دفاع، جفتگیری، کندن زمین یا حفر تونل.
یک جفت پا در هر قطعه وجود دارد که یعنی به طور کلی عقرب ها دارای سه جفت یا شش عدد پا هستند. پدیپالپ ها و پاها از هفت قسمت تشکیل شده اند.
پاها به پنجه های انتهایی خاتمه می یابند و این پنجه ها برای گرفتن و چنگ زدن به سطوح، هنگام راه رفتن به کار می روند. یک جفت چشم مرکزی و از یک تا پنج جفت چشم نیز بر روی پوسته سختی که روی قسمت پروزوم را پوشانده است، وجود دارد.
بررسی ساختار اوپیستوزوم
مزوزوم هفت قطعه دارد. قطعه اول، تغییر یافته و جناغ را در بر می گیرد. در حالی که دومین قطعه، دربردارنده قسمت تناسلی است که پوشیده شده است. پکتین های شانه مانند یکپارچه و واحدی از قطعه تناسلی نشأت می گیرند. یک جفت شش کتابی در قسمت شکمی مزوزوم از قطعه سوم تا ششم یافت می شود. قطعه هفتم مزوزومی، انتهای بدن را می سازد. مزوزوم از قسمت پشتی توسط صفحاتی پوشانده می شوند که این صفحات از یکدیگر جدا هستند و توسط یک غشای قابل انعطاف به هم وصل هستند. دم عقرب از متازوم استوانه ای شکل پنجقطعه ای و آخرین بند دم که شامل نیش است، تشکیل شده است.
سم عقرب کش پیگانیک - خرید کنید
